ก้านล็อกมอเตอร์

ก้านล็อค (ของมอเตอร์ประตูรีโมท) คืออะไร — สรุปสั้น ๆ

ก้านล็อค = ชิ้นส่วนกลไกที่ทำหน้าที่ล็อคบานประตูเมื่ออยู่ในตำแหน่งปิด (หรือช่วยกันประตูไหลเมื่อปิด) เพื่อเพิ่มความปลอดภัยและป้องกันการผลักเปิดด้วยกำลังจากภายนอก — มักเป็นแท่ง/ก้านโลหะหรือกลไกล็อคที่เชื่อมกับชุดมอเตอร์หรือกล่องคอนโทรล

หน้าที่หลัก

ป้องกันประตูถูกเปิดจากภายนอก (ป้องกันงัด/ผลัก)
ช่วยให้ประตูหยุดนิ่งเมื่อปิด (ไม่ไหลหรือสั่นจากลม)
ทำงานร่วมกับมอเตอร์หรือแผงคอนโทรลเพื่อล็อค/ปลดล็อคโดยอัตโนมัติเมื่อสั่งเปิด–ปิด

รูปแบบ/ชนิดที่พบบ่อย

ก้านล็อคเชิงกล (Mechanical locking rod / drop bolt) — แท่งโลหะดันลงใส่ช่องบนพื้นหรือบล็อกยึดเมื่อตำแหน่งปิด
ก้านล็อคแบบคันโยก/ล็อคผีเสื้อ (Pawl / latch arm) — ติดกับชุดเกียร์ คล้องกับฟันเฟือง/แป้นเพื่อกันการหมุนกลับ
ล็อคแม่เหล็กไฟฟ้า / โซลินอยด์ (Electromagnetic / solenoid lock) — ใช้พลังงานไฟฟ้าดึง/ปล่อย เพื่อปลดล็อคเมื่อได้รับสัญญาณ
ล็อคไฟฟ้าร่วมกับเบรค (Electric lock + brake) — มีทั้งล็อคกลและเบรกที่จับแกนมอเตอร์ร่วมกัน
ล็อคแบบในตัวมอเตอร์ (self-locking worm gear) — บางมอเตอร์ออกแบบให้ตัวเกียร์มีคุณสมบัติไม่สามารถหมุนกลับได้ (ลดความจำเป็นล็อคแยก)

ข้อดี-ข้อเสียโดยสังเขป

ข้อดี: เพิ่มความปลอดภัย ป้องกันงัด ป้องกันไหลจากลม/แรงกระแทก
ข้อเสีย: เพิ่มชิ้นส่วนต้องดูแล (สึก/ยึดหลวม/เป็นสนิม) — บางชนิดต้องใช้ไฟเลี้ยง (solenoid) ทำให้ต้องมีการจัดการตอนไฟดับ

เรื่องสำคัญที่ต้องพิจารณาเมื่อเลือก/ติดตั้ง

ชนิดของประตู (สวิง/เลื่อน) — แต่ละแบบใช้ก้านล็อคต่างกัน
ต้องการล็อคอัตโนมัติหรือมือหมุน/ดึงปลดล็อคได้ในกรณีไฟดับ (manual release/key)
วัสดุกันสนิม สำหรับงานกลางแจ้ง (สแตนเลส/ชุบกัลวาไนซ์)
ความสามารถของมอเตอร์/คอนโทรล ต้องรองรับสัญญาณล็อค-ปลดล็อคหรือมีเอาต์พุตสำหรับโซลินอยด์หรือไม่
Fail-safe vs Fail-secure — ถ้าไฟดับแล้วล็อคจะหลุด (fail-safe) หรือยังล็อคอยู่ (fail-secure) — เลือกตามความต้องการความปลอดภัย/การอพยพ

ปัญหาที่มักเจอ & วิธีตรวจแก้เบื้องต้น

ก้านล็อค ติด/ยกไม่ขึ้น → เช็กการยึด ความสกปรกหรือโซลินอยด์ไม่มีไฟ/ชำรุด
ก้านล็อค ไม่ตรงแนว → ปรับตำแหน่งขาตั้งหรือบล็อกยึดให้ตรง (alignment)
ก้านล็อค สึก/เป็นสนิม → เปลี่ยนเป็นวัสดุกันสนิม และหล่อลื่นจุดเลื่อน
เมื่อไฟดับแล้วต้องเปิด → ตรวจสอบว่า มีระบบปลดล็อคมือ (manual release/key/cable) หรือไม่

ตรวจสอบแบบนี้:

ดูสภาพก้านและขาตั้ง (หลวม/บิด/แตก)
ลองปลดล็อคด้วยมือ (manual release) ดูว่าทำได้หรือไม่
วัดไฟที่ขาโซลินอยด์/มอเตอร์ล็อคขณะสั่งงานจากรีโมท
ถ่ายรูปส่งมาให้ช่าง/ผมดูได้ จะบอกแนวทางแก้หรือชิ้นส่วนทดแทนได้ชัดเจนกว่า